بررسی تطبیقی نقد و اعتراض در شعر حافظ و اخوان ثالث

پایان نامه
چکیده

قرن هشتم و دوران معاصر، دو دوره ی مهم در تاریخ ادب فارسی به شمار می روند. حافظ و مهدی اخوان ثالث از شاعران سرآمد این دو دوره می باشند که با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی عصر خود به تناسب به مسائل اجتماعی گرایش نشان داده اند. یکی از مهم ترین مضامینی که سهم عمده ای از اشعار این دو شاعر را به خود اختصاص داده، انتقاد و اعتراض نسبت به نابسامانی ها و کج روی های موجود در جامعه است. برای مقایسه در زمینه ی این موضوع، این پژوهش در پنج فصل انجام شده است؛ فصل اول مقدمه و کلیاتی از موضوع مورد بحث است، در فصل دوم اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر حافظ و اخوان ثالث و زندگی و اندیشه ی هر دو شاعر، مورد بررسی قرار گرفت و وجود برخی شباهت ها و تفاوت ها در این زمینه ها محرز گردید. در فصل سوم به بررسی شیوه های انتقاد و اعتراض در شعر حافظ و اشعار اخوان به صورت جداگانه پرداخته شد و مشخص گردید که هر دو دارای اعتراضات اجتماعی، سیاسی و فلسفی هستند و هر دو شاعر به دلیل شرایط زمانه گاهی از رمز و ابهام و نماد وسمبل برای انتقاد های خود استفاده می کنند و زمانی با سلاح تیز طنز و کنایه فریاد اعتراض خود را به گوش دیگران می رسانند. در فصل چهارم شیوه های اعتراض و انتقاد آن ها در چهار حوزه ی اندیشه و تفکر، محتوا، مخاطب و زبان و بیان، مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفت. در فصل پنجم که نتیجه گیری آمده، مشخص شد که اگرچه اخوان مانند حافظ دارای اعتراضات سیاسی، اجتماعی و فلسفی است و در برخی افکار از جمله نزدیک شدن به اندیشه ی خیامی به حافظ نزدیک است، اما در مقابلِ شعاع گسترده ی اندیشه های حافظ، دامنه ی اعتراضاتش محدودتر و در سطح خاصی خلاصه می شود.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی کهن الگوها در شعر اخوان ثالث

کهن الگوها انگاره­هایی یکسان و مشترک در ذهن و ضمیر ناخودآگاه افراد بشر هستند که در هر عصری به شکل باورهای رایج آن دوره خود را نشان می­دهند و بازشناسی تحولات و دگرگونی­های آنها می­تواند شناخت ما را در مورد جریان­های عمیق فرهنگی، اخلاقی و مذهبی در دوره­های تاریخی افزایش دهد. یونگ در آثار خود از کهن الگوهای متعددی نام می­برد و هر یک از آنها را به تنهایی و در پیوند کلی با هم در شمار پرمعناترین تجلی...

متن کامل

باغ بی برگی نقد و بررسی شعر "باغ من" از اخوان ثالث

  در این مقاله یکی از اشعار مهدی اخوان ثالث(1307-1369 ه.ش) به نام "باغ من" شرح و تفسیر شده است.این شعر از نظر تازگی تصاویر،ترکیبات نو،پیوند استوار فرم و محتوا و انسجام در محور عمودی،از شیواترین سروده های اخوان و بلکه از بهترین یادگارهای شعر معاصر ایران است. در این شعر،پاییز موضوع شعر است هم الگوی انتخاب قافیه،شبیه آنچه در "زمستان"-سروده دیگر اخوان-نیز دیده می شود.از منظری دیگر این شعر سرشار ا...

متن کامل

دوگانۀ جاذبیّت و مانعیّت در شعر میراث از اخوان ثالث

شعر میراث، در آخر شاهنامه، از زمان چاپش در 1338 تاکنون با اقبال فراوانی روبه‌رو بوده که بازنشر آن در کتاب‌ها و تارنماهای مختلف نشانۀ این اقبال تواند بود؛ امّا تفسیرهای نوشته شده بر آن، اشارات بسیار اندک و اغلب اشتباهی است که دربارۀ بندهای آشنا در نیمۀ نخست شعر نوشته شده و سایر بندها در نیمۀ دوم فروگذاشته شده که نشان از دیریابی و ابهام‌ بخش‌هایی از آن دارد؛ لذا در این شعر، دوگانه‌ای ناساز (جاذبیّت...

متن کامل

تأملات فلسفی و هستی‌شناسانه در شعر مهدی اخوان ثالث

بر خلاف نگاه معمول که اخوان را شاعری بی اعتنا به مباحث فلسفی- معرفتی معرفی می‌کند و شعر او را صرفا در ستایش ایران و اسطوره‌های ملی خلاصه می‌کند، تأمل در اشعار او نشان می‌دهد که وی از زمره شاعران اندیشه گری است که مقولات دینی و تأملات هستی شناسانه از اصلی‌ترین دل‌مشغولی‌های او در طول حیات بوده، اما بسامد بالا و گستردگی مضامین میهن پرستانه، جنبه‌های ایدئولوژیک و معرفتی شعر او را تحت الشعاع قرار د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023